USG w badaniach przesiewowych: Jak te badania pomagają w wczesnym wykrywaniu chorób?

Badanie przesiewowe to badanie osób pozornie zdrowych, u których nie występują objawy chorobowe. Tego typu badanie ma na celu wykrywanie nierozpoznanych dotychczas zaburzeń i schorzeń, które stanowią istotny problem zdrowia publicznego.

Badania przesiewowe są ważnym elementem profilaktyki zdrowia. Pozwalają na przebadanie dużych grup osób i zdiagnozowanie chorób na wczesnym etapie. To z kolei daje szanse na skuteczne leczenie pacjentów, które wynika z szybszej interwencji medycznej.

Badania przesiewowe: Rodzaje i cel

Badania przesiewowe dzielimy na dwie grupy. To:

• badania całej populacji – badaniem obejmuje się wszystkie osoby należące do danej grupy (na przykład dzieci w danym wieku),
• badania w grupie wysokiego ryzyka – badaniem obejmuje się mniejsze grupy osób, u których istnieją pewne czynniki ryzyka np. obciążenie chorobą dziedziczną.

Głównym celem badań przesiewowych jest zidentyfikowanie chorych bezobjawowych, a czasem także wykrycie podatności na daną chorobę. W drugim przypadku badania przesiewowe dają pacjentom szansę na podjęcie działań, które mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia schorzenia i zapobiec jego odległym następstwom.

Badanie ultrasonograficzne

Badanie USG jest badaniem obrazowym. Aparaty ultrasonograficzne umożliwiają ocenę wielkości oraz kształtu narządów wewnętrznych. Na obrazie USG widoczne są nie tylko same narządy, ale również wszelkie guzy, zmiany nowotworowe i mięśniaki, a w przypadku stawów ich zwyrodnienia oraz wady wrodzone.

Badanie ultrasonograficzne zalicza się do grupy badań bezinwazyjnych. To pozwala na przeprowadzanie badania z taką częstotliwością, jakiej wymaga przebieg procesu leczenia, czy też kontrola postępowania zmian chorobowych/zwyrodnieniowych. Badanie jest bezbolesne i nie niesie za sobą żadnych powikłań dla pacjenta.

USG w badaniach przesiewowych

Ultrasonografia jest od dawna wykorzystywana w badaniach przesiewowych, czego doskonałym przykładem jest m.in. diagnostyka dysplazji stawów biodrowych u noworodków, którą powszechnie określa się mianem „USG bioderek”. Powyższy przykład jest jednym z wielu. Kolejnym jest USG przesiewowe.

USG przesiewowe to prenatalne badanie ultrasonograficzne, którego celem jest ocena rozwoju płodu i wykrycie ewentualnych wad wrodzonych. W trakcie badania lekarz mierzy różne parametry, ocenia budowę ciała dziecka i jego narządów wewnętrznych, a także monitoruje stan łożyska. Przesiewowe badania ultrasonograficzne wykonuje się przynajmniej trzy razy:

• między 11 a 14 tygodniem ciąży,
• między 18 a 22 tygodniem ciąży,
• między 28 a 32 tygodniem ciąży.

Ultrasonografia jest również wykorzystywana w badaniach przesiewowych na obecność tętniaka aorty, które polegają na przeprowadzeniu prostego badania USG brzucha. Tym sposobem można odkryć tętniaka wcześnie i monitorować go lub wyleczyć. W wielu przypadkach badanie USG nie jest podstawową metodą wykorzystywaną podczas badań przesiewowych, a stanowi element pogłębionej diagnostyki. Przykładem takiego zastosowania ultrasonografii jest pogłębiona diagnostyka w kierunku raka piersi. Badanie obrazowe pozwala na wykrycie zmian łagodnych i rakowych w piersi.