Rola aparatów USG w położnictwie: Jak przyczyniają się do zdrowia matki i dziecka?
Badanie USG to jedno z podstawowych badań, służących do oceny stanu płodu. Badanie pozwala na dokładną obserwację dziecka na każdym etapie jego rozwoju. Dzięki USG możemy ustalić dokładny wiek ciążowy, przybliżoną masę płodu, rozpoznać płeć dziecka, a co najważniejsze, stwierdzić, czy dziecko jest zdrowe i rozwija się prawidłowo.
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w prawidłowej ciąży należy wykonać trzy badania USG, z których każde ma inny zakres. W praktyce wielu lekarzy ginekologów i położników przeprowadza badania obrazowe ciężarnych pacjentek znacznie częściej, nawet podczas każdej wizyty kontrolnej w gabinecie, a więc średnio raz w miesiącu.
USG położnicze
Celem badania położniczego jest rozpoznanie wszelkich nieprawidłowości w rozwoju płodu oraz szeregu zagrożeń dla zdrowia i życia matki oraz dziecka. USG wykonane przed 10. tygodniem ciąży nie znajduje się w standardzie opieki okołoporodowej. Celem takiego badania jest:
- potwierdzenie ciąży po dodatnim wyniku testu ciążowego,
- stwierdzenie czy ciąża jest prawidłowo umiejscowiona (wewnątrz macicy).
Badanie przeprowadza się sondą dopochwową. Na jego podstawie lekarz ocenia liczbę zarodków i prawidłowość rozwoju. Ustala również szacunkowy wiek ciąży i podaje planowany termin porodu.
USG w standardzie opieki okołoporodowej
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego pierwsze USG położnicze powinno zostać wykonane między 11. a 14. tygodniem ciąży. Badanie to jest nazywane USG genetycznym, a jego celem jest:
- wstępna ocena budowy zewnętrznej i anatomicznej płodu,
- ocena ryzyka wystąpienia u płodu najczęstszych chorób będących skutkiem wad chromosomalnych,
- ocena wieku ciążowego.
Ponadto podczas badania genetycznego oceniane mogą być: obecność kości nosowej i przepływ krwi w przewodzie żylnym. Kolejne badanie ultrasonograficzne powinno zostać przeprowadzone między 18. a 22. tygodniem ciąży. Nazywa się je badaniem USG połówkowym. Celem badania jest:
- szczegółowa ocena anatomii płodu pod kątem występowania wad wrodzonych,
- określenie masy płodu,
- ocena położenia łożyska,
- ocena ilości płynu owodniowego,
- ocena szyjki macicy.
Trzeci raz aparaty ultrasonograficzne znajdują zastosowanie między 28. a 32. Tygodniem ciąży. Podczas ostatniego ze standardowych badań ocenie poddaje się ponownie te same parametry, co podczas badania połówkowego, a dodatkowo położenie dziecka.
Dodatkowo USG przeprowadza się po terminie porodu. Po 280 dniach ciąży wzrasta ryzyko wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Z tego powodu zgodnie z aktualnymi wytycznymi każda kobieta ciężarna powinna mieć wykonane badanie USG i badanie KTG niezwłocznie po 40. Tygodniu ciąży.
Podsumowanie
Badanie ultrasonograficzne zalicza się do obowiązkowej diagnostyki podczas trwania każdej ciąży. Dzięki aparatom USG lekarz może kontrolować rozwój płodu oraz budowę jego ciała. Badania obrazowe w trakcie ciąży dostarczają szeregu istotnych informacji dotyczących dziecka oraz jego dobrostanu.